زمان تقریبی مطالعه: ۱۰ دقیقه جهان هولوگرافیک نوشته مایکل تالبوت کتابی است که این ایده را بررسی می کند که واقعیت آن چیزی نیست که به نظر می رسد و ممکن است خود جهان یک هولوگرام باشد. تالبوت از طیف وسیعی از منابع علمی و فلسفی استفاده می‌کند تا استدلال کند که جهان نوعی فرافکنی…
زمان تقریبی مطالعه: ۴ دقیقه نویسنده: پیتر ایوانز؛ مدرس دانشگاه کوئینزلند ترجمه: موسی توماج ایری جایزه نوبل فیزیک امسال (۲۰۲۲) برای «آزمایش‌هایی با فوتون‌های درهم تنیده، اثبات نقض نابرابری‌های بل و علم اطلاعات کوانتومی پیشگام» اعطا شد. برای اینکه بفهمیم این به چه معناست و چرا این کار مهم است، باید بفهمیم که چگونه این…
زمان تقریبی مطالعه: ۶ دقیقه در اواسط قرن هجدهم، حدود صد و پنجاه سال پس از اختراع تلسکوپ، هنوز این ابزار رصدی آن قدر تکامل پیدا نکرده بود که باعث اشتباه گرفتن دنباله‌دارها با اجرام دیگر از قبیل سحابی‌ها و کهکشان‌ها نشود. تعدد این اشتباهات باعث شد یک ستاره‌شناس نیروی دریایی فرانسه که عاشق کشف…
زمان تقریبی مطالعه: ۱۰ دقیقه کشف و ابداع چه تفاوتی باهم دارند؟ آیا خلاقیت علمی شامل کشف است یا ابداع یا هر دو؟ آیا کشف و ابداع علمی دارای منطق یا فرآیند خاصی است یا نقش مهمتری در آن ایفا می‌کند؟ نقش تخیل و حس زیباشناختی در این زمینه چیست؟ خود دانشمندان در مورد ابداعات…
زمان تقریبی مطالعه: ۱۰ دقیقه عموما آغاز علوم و فلسفه را در حدود شش قرن پیش از میلاد در یونان می‌دانند. با آنکه پیدایش فلسفه و علم در یونان تحولی اساسی در تاریخ علم و اندیشه محسوب می‌شود، امروزه می‌دانیم که آن رویداد در واقع نه آغاز بلکه میانه‌ی ماجرای علم بوده است. چنانکه جورج…
زمان تقریبی مطالعه: ۵ دقیقه «علم به کجا می‌رود؟» عنوان کتابی است از ماکس پلانک (۱۸۵۸-۱۹۴۷)، از بنیان‌گذاران مکانیک کوانتومی، که در اوایل دهه سوم قرن بیستم، حدود هشتاد سال پیش، منتشر شد.[۱] چنانچه از این عنوان برمی‌آید در آن زمان هنوز این تلقی وجود داشت که علم نهادی است مستقل و خودمختار که بدون…
زمان تقریبی مطالعه: ۹ دقیقه عموماً تصور بر این است که شکاف بزرگی میان هنر و علم و بین هنرمند و دانشمند وجود دارد. اما حقیقت این است که «علم و هنری که به درجات عالی تکامل رسیده باشند، از نظر روانشناسی و دیگر جنبه‌ها بسیار به هم نزدیک‌اند» (فرای، ۱۳۶۳، ص ۱۰). بررسی‌های تجربی…
زمان تقریبی مطالعه: ۹ دقیقه بررسی مؤلفه‌های توافقی ماهیت علم از منظر زیباشناختی نشان داد که علم مثل هنر دارای زیبایی و ابعاد زیباشناسانه است و دانشمندان نیز مثل هنرمندان از قوا و معیارهای زیباشناختی در مراحل مختلف فعالیت علمی، از مقام کشف تا مقام توجیه یافته‌های علمی، استفاده می‌کنند. طرز تفکر علمی، تفکری سرشار…
زمان تقریبی مطالعه: ۸ دقیقه مناظرات بوهر-اینشتین عنوان معروفی است که به یک سلسله جدال نظری و بحث‌های عمومی بین آلبرت اینشتین و نیلز بوهر درباره فیزیک کوانتومی داده شده است. دو نفری که به همراه جمعی دیگر از فیزیکدانان اوایل قرن بیستم چون ماکس پلانک، هایزنبرگ، اروین شرودینگر، پل دیراک، ولفگانگ پائولی، لویی…
زمان تقریبی مطالعه: ۷ دقیقه در اواخر قرن نوزدهم همچنان این خوش‌خیالی عمومی وجود داشت که بزودی با اتکای به علم و فناوری به صلح پایدار و پیشرفت، سعادت و کامیابی همه‌جانبه دست خواهیم یافت. رویایی که با جنگ جهانی اول بر باد رفت. اما استفاده از بمب اتمی در جنگ جهانی دوم بود که…
